Da sạm nám là một vấn đề về da phổ biến ở phụ nữ, đặc biệt khi bước vào độ tuổi trung niên. Tình trạng này khiến làn da trở nên không đều màu, xuất hiện các đốm nâu đen trên mặt, làm mất đi vẻ tươi sáng và rạng rỡ vốn có của làn da. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân gây ra tình trạng da sạm nám cũng như đưa ra những giải pháp phòng ngừa và khắc phục hiệu quả nhất. Hãy cùng tìm hiểu để sở hữu làn da khỏe mạnh, đều màu và tràn đầy sức sống nhé!
Nội dung chính
1. Nguyên nhân chính gây ra tình trạng da sạm nám
1.1. Tác động của tia UV từ ánh nắng mặt trời
Tiếp xúc trực tiếp và kéo dài với tia UV từ ánh nắng mặt trời là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng da sạm nám. Tia UV kích thích sản xuất melanin – sắc tố quyết định màu da, dẫn đến sự hình thành và tích tụ của các đốm nâu đen trên da. Melanin tập trung nhiều ở một số vùng nhất định trên mặt như má, trán, cằm tạo thành các mảng da sạm màu không đều.
Đặc biệt, phụ nữ trong độ tuổi sinh sản và mãn kinh thường nhạy cảm hơn với tác động của tia UV do sự thay đổi nội tiết tố. Chính vì vậy, việc che chắn, bảo vệ da khỏi ánh nắng là cực kỳ quan trọng để ngăn ngừa tình trạng nám da.
1.2. Thay đổi nội tiết tố trong cơ thể
Sự thay đổi nội tiết tố, đặc biệt là estrogen trong thời kỳ mang thai, cho con bú hay sử dụng thuốc tránh thai có thể kích thích sản xuất melanin và hình thành nám da. Khi nồng độ estrogen tăng cao, nó gắn kết với các thụ thể melanin trên bề mặt tế bào, thúc đẩy quá trình tạo sắc tố. Đây là lý do vì sao phụ nữ mang thai thường xuất hiện “mặt nạ thai kỳ” với các vết sạm nám trên má, mũi, trán.
Ngoài ra, sự mất cân bằng nội tiết tố ở phụ nữ tiền mãn kinh cũng làm tăng nguy cơ hình thành nám. Việc điều trị nội tiết không phù hợp có thể khiến tình trạng nám trở nên trầm trọng hơn.
1.3. Sử dụng mỹ phẩm không phù hợp
Lạm dụng mỹ phẩm hoặc sử dụng các sản phẩm chứa nhiều chất kích ứng, hóa chất độc hại có thể phá vỡ hàng rào bảo vệ tự nhiên của da, kích thích tế bào sắc tố sản xuất melanin thái quá gây nên tình trạng nám sạm. Thói quen thay đổi mỹ phẩm liên tục cũng khiến da dễ bị tổn thương và mất đi sự cân bằng.
Ngoài ra, mỹ phẩm trôi nổi, kém chất lượng, không rõ nguồn gốc chứa nhiều thành phần gây hại như thủy ngân, hydroquinone nồng độ cao… sẽ gây kích ứng da, dẫn đến các mảng sạm nám lâu dài. Do đó, lựa chọn mỹ phẩm phù hợp với làn da và đến từ các thương hiệu uy tín là điều vô cùng quan trọng.
1.4. Yếu tố di truyền
Khuynh hướng bị nám da có thể di truyền trong gia đình. Nếu bạn có người thân như mẹ, chị gái thường xuyên gặp phải tình trạng nám sạm thì nguy cơ bạn cũng mắc phải vấn đề tương tự là khá cao.
Yếu tố di truyền ảnh hưởng đến cấu trúc, đặc điểm sinh lý của da cũng như khả năng phản ứng của da trước các tác nhân kích thích từ môi trường như tia UV, thay đổi nội tiết tố. Làn da nhạy cảm do di truyền sẽ dễ bị tổn thương và hình thành nám sạm hơn.
Tuy không thể thay đổi yếu tố di truyền, nhưng nếu nắm được nguy cơ của bản thân, bạn có thể chủ động phòng ngừa và hạn chế sự xuất hiện của nám da.
2. Những biện pháp phòng ngừa và điều trị nám da hiệu quả
2.1. Chống nắng mỗi ngày với kem chỉ số SPF cao
Sử dụng kem chống nắng mỗi ngày là biện pháp quan trọng nhất để bảo vệ da khỏi tia UV và ngăn ngừa sự hình thành nám, đốm nâu. Lựa chọn kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở lên, phổ rộng chống được cả tia UVA và UVB.
Bôi kem chống nắng đúng cách với lượng vừa đủ, thoa đều lên khắp bề mặt da trước khi ra ngoài 15-30 phút và bổ sung lại sau mỗi 2-3 tiếng. Kể cả khi làm việc trong nhà, bạn vẫn nên dùng kem chống nắng vì tia UV có thể xuyên qua lớp kính cửa sổ.
Ngoài ra, hạn chế ra ngoài vào khung giờ nắng gắt từ 10h đến 16h, che chắn kỹ bằng khẩu trang, mũ rộng vành, áo chống nắng khi phải tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời.
2.2. Bổ sung vitamin C và các chất chống oxy hóa
Vitamin C được coi là “thần dược” cho làn da sáng khỏe, đồng thời hỗ trợ điều trị nám rất hiệu quả. Vitamin C ức chế quá trình sản xuất melanin, ngăn chặn sự hình thành sắc tố, giúp da đều màu và trắng sáng hơn. Sử dụng serum vitamin C hàng ngày sẽ làm mờ các đốm nâu sạm, cải thiện sắc tố da.
Đồng thời bổ sung các chất chống oxy hóa như vitamin E, resveratrol, polyphenol… giúp bảo vệ da khỏi tác hại của gốc tự do, stress oxy hóa, tia UV, tránh để da bị tổn thương gây sạm nám. Bạn có thể bổ sung thông qua thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như rau xanh, trái cây tươi hoặc thực phẩm chức năng. Đay được coi là cách làm trắng da tự nhiên.
2.3. Tẩy tế bào chết và dưỡng ẩm cho da định kỳ
Tẩy tế bào chết cho da sáng mịn hay còn gọi là tẩy da chết nhẹ nhàng 1-2 lần/tuần sẽ loại bỏ các tế bào già cỗi, sậm màu trên bề mặt da, kích thích sự hình thành tế bào mới khỏe mạnh, từ đó làm mờ và đều màu da. Bạn có thể sử dụng các sản phẩm tẩy tế bào chết chứa AHA như glycolic acid, lactic acid hoặc enzyme trái cây.
Dưỡng ẩm đầy đủ cho da cũng góp phần quan trọng trong việc ngăn ngừa và cải thiện nám. Da khô, mất nước sẽ kích hoạt sản xuất melanin, làm trầm trọng thêm tình trạng nám sạm. Thoa kem dưỡng ẩm phù hợp với da mỗi ngày để duy trì hàng rào bảo vệ và cấp nước cho da luôn mịn màng, căng mướt.
2.4. Sử dụng mỹ phẩm chứa thành phần trị nám
Lựa chọn các sản phẩm dưỡng da có chứa thành phần điều trị nám như niacinamide, arbutin, kojic acid, azelaic acid… có thể cải thiện rõ rệt tình trạng sạm nám. Những hoạt chất này hoạt động bằng cách ngăn chặn sự hình thành melanin, ức chế enzyme tyrosinase tham gia vào quá trình sản xuất sắc tố.
Tuy nhiên, tránh lạm dụng quá nhiều sản phẩm điều trị nám cùng lúc vì có thể gây kích ứng da. Bắt đầu với liệu trình từ từ và kiên trì sử dụng trong thời gian dài mới có thể thấy được hiệu quả.
2.5. Điều trị chuyên sâu tại spa, thẩm mỹ viện
Nếu tình trạng nám sạm nặng, lâu năm và khó điều trị bằng các biện pháp thông thường, bạn có thể tìm đến sự trợ giúp của các liệu pháp chuyên sâu tại spa, thẩm mỹ viện uy tín. Một số phương pháp phổ biến bao gồm:
– Tẩy da chết hóa học (chemical peels) với glycolic acid, lactic acid giúp loại bỏ lớp sừng hóa chứa nhiều sắc tố melanin, giúp da mới trẻ hóa và sáng hơn.
– Điều trị laser tác động trực tiếp lên các đốm nâu sậm màu, phá vỡ và loại bỏ các hắc sắc tố tích tụ, cho làn da đều màu chỉ sau vài lần điều trị.
– Ánh sáng sinh học (LED therapy) kích thích sản sinh collagen, cải thiện kết cấu và sắc tố da.
– Liệu trình điều trị nám chuyên nghiệp kết hợp laser, ánh sáng, tinh chất dưỡng và kem trị nám chuyên biệt giúp mang lại kết quả nhanh chóng và hiệu quả.
